Azərbaycanda uzun müddətdir ki, azalan nikah statistikası artmağa başlayıb. Son illərdə insanlar evlilik qərarini verməkdə çətinlik çəkir, nikahlar azalir, boşanmalar isə artırdı. Amma bu ilin ilk iki ayında bu statistika az da olsa dəyişməyə başlayıb. Belə ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə evlənənlərin sayı artıb, boşananların sayı azalıb. Mütəxəssislər isə uzun illər sonra olan bu nikbin statistikanı qohum evliliyinə qoyulan qadağa ilə əlaqələndirirlər.
Evlənənlərin sayı artmağa başlayıb.
Evlənənlərin sayında ötən illə müqayisədə artım müşahidə edilir… Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ötən ilin yanvar-fevral aylarında 6 739 nikah qeydə alınmışdısa, bu ilin eyni dövründə 7741 nikah və 3414 boşanma qeydə alınıb.
Ekspertlər uzun illərdən sonra nikah sayında qeydə alınan artımı qohum evliliyinə qoyulan qadağa ilə əlaqələndirirlər. Çünki, Azərbaycanda qohumlar arasında nikah bağlanması 2 ay sonra qadağan olunur. Nikahların qısa müddətdə artmasında bu qadağanın da təsirinin olduğu iddia edilir.
Sosioloq Üzeyir Şəfiyev Referans-a açıqlmasında vəziyyəti belə şərh edib:
“Köhnə nikahla bağlı razılaşmalara görə insanlar sürətli şəkildə qanun qəbul olunana qədər çalşıdılar ki, tez ailə qursunlar bu statistik rəqəmlər də bununla əlaqədardır. Baxsaq 2024-cü ildə cəmi ölkə üzrə 49 min nikah müqaviləsi bağlanılıb. Ama son statistikada 1000 nəfər əlavə ilk iki ayla müqayisədə nikah müqaviləsi bağlayıb”.
Millət vəkili Mehriban Vəliyeva isə bildirib ki, bu artımın qohum evlilikləri ilə bağlı olub-olmadığını qadağa qüvvəyə mindikdən sonra daha aydın bilmək mümkün olacaq. Əgər buna görədirsə, qadağa qüvvəyə mindikdən sonra nikah sayında azalma baş verəcək.
“Nikahların artması yaxşı haldır amma bəzi ekspertlər bunu qanunvericilkdə edilən dəyişiklə əlaqədələndirirlər amma bu məsələ üçün çox ciddi statistik təhlillər lazımdır. Bunu subyektiv olaraq belə də izah etmək mümkündür ki, pandemiya və müharibədən sonra sabitlik şəraiti gənclər arasında həyatın davam etdirilməsi baxımından inam yaradıb”.
Qeyd edək ki, Azərbaycanda əmi, xala, bibi və dayı uşaqlarının evliliyinə qoyulan qadağa təsdiqlənib. Qadağa iyulun 1-dən qüvvəyə minəcək.